تا به حال شما هم در رابطه با آبسه‌های دندانی مواردی را شنیده‌اید و یا ممکن است که به آنها دچار شده باشید. آیا می‌دانید که آبسه دندان به چه علتی رخ می‌دهد و یا فوری‌ترین روش درمانی برای از بین بردن آن چیست؟

همان طور که از نامش پیدا است، آبسه به معنای حفره چرکی است که در این مقاله در ارتباط با آن و راه‌های پیشگیری از بروز این مشکل و سایر موارد صحبت خواهیم کرد.

بسیاری از افراد آبسه دندان را جدی نگرفته و تصور دارند که بعد از چندین روز به طور خود به خود برطرف خواهد شد، اما به این نکته توجه ندارند که شاید در ظاهر این مشکل تا حدودی برطرف شود، اما چرک و عفونت در اطراف ریشه دندان باقی می‌ماند و به مرور زمان بعد از پیشرفت، به ناحیه فک و گردن نیز منتقل می‌شود و مشکلات بسیاری را به همراه می‌آورد.

انواع آبسه دندان

آبسه دارای انواع مختلفی است که شامل موارد زیر است:

آبسه پریودنتال

این نوع آبسه را با عنوان آبسه جانبی نیز می‌شناسند، زیرا بر استخوان کناری دندان اثر می‌گذارد. آبسه پریودنتال در واقع بسیار شایع و دردناک است و باید به صورت اورژانسی برطرف شود. این نوع آبسه در اثر تجمع باکتری یا گیر افتادن جسم خارجی ایجاد می‌شود که در نهایت درد شدیدی را به همراه دارد.

آبسه ژنیوال

این نوع آبسه با عنوان آبسه لثه شناخته می‌شود که بین دندان و لثه ایجاد می‌شود. این نوع آبسه در اثر عفونت‌های باکتریایی و عدم استفاده درست از مسواک، پوسیدگی‌های دندانی، تجمع مواد غذایی، شکستگی دندان و غیره بروز می‌کند که بسیار دردناک است و خونریزی‌هایی در ناحیه لثه را به همراه خواهد داشت. این نوع عفونت دندانی اغلب در اثر فشار بیش از حد بر دندان‌ها بروز می‌کند که معمولاً در حین انجام تکنیک ارتودنسی، افراد شاهد آبسه ژنیوال خواهند بود.

آبسه پری آپیکال

این آبسه بیشتر در انتهای ریشه دندان شکل گرفته که عفونت ناشی از آن در نوک ریشه و استخوان لثه پخش می‌شود. افرادی که به این نوع آبسه دندانی مبتلا می‌شوند، التهاب و تورم شدیدی در ناحیه لثه تجربه خواهند کرد که هنگام غذا خوردن نیز درد شدیدی به همراه دارد.

این نوع عفونت در بافت‌های نرم لثه گسترش یافته و در صورت عدم درمان به تورم فک نیز تبدیل می‌شود. گاهی این نوع عفونت‌ها به حدی می‌رسد که ممکن است به طور خود به خودی سر باز کنند و چرک‌ها خارج شوند. این نوع آبسه دندان بسیار جدی و خطرناک است و باید توسط افراد جدی گرفته شود، زیرا عفونت باکتریایی از پالپ نیز عبور کرده و به عمق دندان نفوذ می‌کند.

آبسه دندان عقل

دندان عقل آخرین دندانی است که در دهان بعد از دندان‌های آسیاب پشتی می‌روید و عملکرد موثری در دهان ندارد. رعایت بهداشت برای این دندان‌ها بسیار سخت بوده و همین مورد یکی از عوامل اصلی بشمار می‌رود که دندان عقل بسیار سریع به سمت پوسیدگی پیش برود. آبسه دندان عقل با بوی بد دهان، درد و تورم غدد گردن همراه است که به مرور زمان نیز این عوارض شدت می‌یابد.

آبسه دندان عصب کشی شده

گاهی ممکن است که بعد از عصب کشی دندان، برخی از متریال‌ها در اطراف ریشه دندان باقی مانند و همین ضایعه‌های باقی مانده، سبب ایجاد عفونت در لثه و ریشه دندان می‌شوند. در صورتی که احساس کردید این مورد پیش آمده است، باید به بهترین دندانپزشک مراجعه نمایید.

دلایل آبسه دندان

همان طور که می‌دانید دندان‌ها در بافت بیرونی دارای استحکام بسیار هستند و به راحتی دچار آسیب نمی‌شوند، اما بافت‌های داخلی همبند مانند پالپ که داخلی‌ترین قسمت دندان است از بافت نرم تشکیل شده و آبسه‌های دندانی راحت‌تر در آنجا تشکیل می‌شوند. برخی از دلایل ایجاد انواع آبسه دندانی عبارتند از:

• ایجاد حفره عمیق در دندان
• وجود پوسیدگی‌های دندانی
• وجود بیماری‌های عفونی دهان و دندان
• استفاده بیش از اندازه از مواد قندی
• استفاده از تکنیک ارتودنسی
• ترک خوردگی و یا آسیب‌های شدید دندانی
• وجود بیماری‌های مرتبط با لثه یا همان پریودنتال
• عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و عدم استفاده از نخ دندان و مسواک

اگر هر یک از این موارد به مدت طولانی در فرد وجود داشته باشد، آسیب دندانی را به همراه داشته که در نهایت باعث تشکیل آبسه دندان و عفونت‌های شدید باکتریایی می‌شوند.

علائم آبسه دندان

به طور کلی تمامی مشکلات دندانی ابتدا با درد و ضربان همراه هستند، اما این علائم به مرور افزایش می‌یابد. در ادامه به برخی از علائم که در اثر آسیب آبسه دندان پدید می‌آیند می‌پردازیم:

• تورم و التهاب
• بوی بد دهان
• درد در ناحیه گوش
• تورم غدد لنفاوی
• مشکل در بلع
• تراوش مایع چرکی
• برآمدگی‌های جوش مانند
• حساسیت دندان به سرما و گرما
• احساس مزه بد در دهان
• قرمزی در ناحیه لثه

پیشگیری از آبسه دندان

برای اینکه از آبسه کردن دندان جلوگیری شود، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

• به طور منظم چکاپ سلامت دهان و دندان را انجام دهید.
• مسواک خود را هر 4 تا 5 ماه تعویض نمایید.
• فواصل بین دندانی خود را با نخ دندان تمیز کنید.
• در صورتی که دندان لق دارید، باید آن را درمان کنید.
• دندان‌های خود را با خمیر دندان حاوی فلوراید، سه مرتبه در روز مسواک بزنید.

درمان آبسه دندان

درمان آبسه دندان همان برطرف‌سازی انواع عفونت لثه و دندان است. درمان آبسه دندان بسیار متعدد است و بسته به نوع آبسه متغیر است.

• کشیدن دندان عفونی
• درمان آبسه دندان با عصب‌کشی
• درمان آبسه دندان با آنتی‌بیوتیک
• درمان آبسه دندان با جراحی

درمان آبسه دندان با روش جراحی

گاهی چرک و عفونت در پریودنتال بسیار شدید می‌شود و ممکن است که نیاز به تخلیه قرار باشد. در صورتی که آبسه به طور خود به خودی پاره شود، فرد با درد بسیار شدید و گاهی با خونریزی مواجه می‌شود که به همین دلیل باید زیر نظر جراح و دندانپزشک، تخلیه چرک و ترمیم دندان و لثه انجام گیرد.